Figueiroa, San Paio na guía de Aurelio Cacheda

Transcribimos a continuación o que dí a guía editada por Everest e o Concello de Arzúa no 1988 na súa versión en galego (ISBN 8424199219) nas páxinas 103 e seguintes:

Apartándose en Castañeda da estrada xeral de Lugo a Santiago e seguindo unha estrada comarcal, a dous quilómetros, está a parroquia de Figueiroa, que ten como lugares máis importantes a Carrizal, Curro, Fonte da Prata, Outeiro de Abaixo, Outeiro de Arriba, Sampaio e Vilar.

No lugar de Curro hai un pazo que se coñece co nome de “Casa Grande de Figueiroa” que foi dos Sánchez Vareal e que agora pertence ós Irmáns de San Xoán de Deus. A casona é dos séculos XVII e XVIII e ten os muros de pedra e a súa estructura e a súa estructura é de planta rectangular. Chégase ó patio a través dun fermoso portal. Na fachada sur hai unha escaleira con patamal, que era moi común neste tipo de arquitectura.

A igrexa parroquial é do 1793 e sustituíu a unha antiga igrexa románica da segunda metade do século XII da que non quedan máis ca dous capiteis no muro da porta lateral do adro. A fachada lembra a igrexa de Branzá coa diferencia de que os lados do piñón son rectos.

Pazo de Figueroa

No interior, o retablo maior é de estilo barroco compostelano de estípites, do século XVIII, con sagrario e expositor. A imaxe do titular, San Paio, é do século XIX.

Os retablos laterais son tamén de estilo barroco compostelano, con detalles do barroco de placas.

As imaxes de San Roque, San Alberto e da Virxe do Carmen reponden á imaxinería tipica compostelana so séc. XVIII.

A carón da igrexa, no campo da festa, hai un cruceiro de granito con base de tres chanzos, pé de chanfráns, vara de arestas matadas, capitel moldurado e cruz florenzada con potencias e sen Crucificado.

Cerrando este mesmo campo da festa hai un castro romano, reliquia histórica destas terras.

Figueiroa: igrexa parroquial